Όλοι όσοι διαφοροποιήθηκαν για πρώτη φορά από μια κεντρική επιλογή του Μητσοτάκη – Επόμενη στάση το κομματικό συνέδριο και οι ευρωεκλογές
«Στόχος επετεύχθη, πάμε παρακάτω» ήταν τα πρώτα λόγια του Κυριάκου Μητσοτάκη μετά την ολοκλήρωση της χθεσινοβραδινής ψηφοφορίας για την ισότητα στον γάμο. «Αφού είπαμε…», πρόσθεσε ερωτηθείς στα πεταχτά από δημοσιογράφους για την ομιλία του Αντώνη Σαμαρά, «ο καθένας έχει την άποψή του». Και έτσι έδειξε ότι θέλει να αποφύγει μια αντιπαράθεση γύρω από την ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία της ΝΔ.
Όμως το «μανιφέστο» του πρώην πρωθυπουργού από τα δεξιά, οι ζυμώσεις που εξελίσσονταν μέχρι την τελευταία στιγμή με τηλεφωνήματα και μηνύματα και όσα λέγονταν στα βουλευτικά πηγαδάκια έδειχναν από νωρίς τις σοβαρές διαφοροποιήσεις εντός της κεντροδεξιάς παράταξης. Αυτές αποτυπώθηκαν επισήμως με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, με τις συνολικά 51 γαλάζιες διαρροές, αλλά και, νωρίτερα, από το περιεχόμενο των ομιλιών του νυν και του πρώην πρωθυπουργού και από τις παρεμβάσεις των υποστηρικτών του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια και των διαφωνούντων.
Για πρώτη φορά επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη, ο ίδιος βρέθηκε στην Ολομέλεια αντικρίζοντας κενά βουλευτικά έδρανα στην πτέρυγα της ΝΔ. Για πρώτη φορά σχεδόν το 1/3 της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ δεν στήριξε μια κεντρική επιλογή. Κάποιοι (20 στον αριθμό) το έκαναν καταψηφίζοντας και άλλοι (συνολικά 31) επέλεξαν την «αξιοπρεπή στάση» – κατά τον πρωθυπουργό – έκφρασης της διαφωνίας τους με την αποχή.
Ένας υπουργός, 3 υφυπουργοί
Οι αναταράξεις στην κυβερνώσα παράταξη γίνονται ακόμα πιο έντονες από τέσσερις «απώλειες». Και αυτό γιατί εκτός από τον υπουργό Επικρατείας Μάκη Βορίδη, ο οποίος ήταν γνωστό ότι (σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό) θα επέλεγε την οδό της αποχής, στον ίδιο δρόμο κινήθηκαν και άλλα κυβερνητικά στελέχη.
Τρεις υφυπουργοί, συγκεκριμένα, οι οποίοι δεν μεταπείστηκαν παρά τα «μασάζ» από τα… κεντρικά. Πρόκειται για τον υφυπουργό Δικαιοσύνης Γιάννη Μπούγα, την υφυπουργό Οικογένειας Μαρία Κεφάλα και τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρο Κελέτση.
Ταυτόχρονα, υπήρχαν κάποιοι που μεταπήδησαν στο «ναι» παρά τους αρχικούς προβληματισμούς τους. Οι «θετικές» για τη ΝΔ εκπλήξεις ήρθαν μεταξύ άλλων από τον Μιχάλη Λιβανό, τον Νίκο Βλαχάκο, τον Θανάση Μπούρα, τον Κώστα Κατσαφάδο. Στα «ναι» βρέθηκε και ο Κώστας Καρασμάνης, αν και ο ίδιος, σύμφωνα με όσα είπε σε δημοσιογράφους, υποστήριξε ότι καταψήφισε αλλά η ψήφος του προσμετρήθηκε στην υπερψήφιση.
Για πρώτη φορά σχεδόν το 1/3 της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ δεν στήριξε μια κεντρική επιλογή
«Ανεπίτρεπτες πιέσεις»
Ευθέως πάντως από το βήμα της Βουλής ο Σαμαράς, πέρα από τη θέση του ότι το νομοσχέδιο στηρίζεται σε ψέματα, κατήγγειλε ουσιαστικά «ανεπίτρεπτες πιέσεις» των βουλευτών. Όπως είπε, «μπερδεύτηκαν οι “ζυμώσεις” με τις… πιέσεις εν όψει μάλιστα μιας ψηφοφορίας, υποτίθεται, “κατά συνείδησιν”».
Και επεφύλασσε για το τέλος της ομιλίας του, τρία «δεν πρέπει». Είπε ότι δεν πρέπει «να χάσουμε την επαφή μας με την πραγματικότητα, να χάσουμε την επαφή μας με τον κόσμο της παράταξής μας, να σπρώξουμε την κοινωνία στα άκρα» έχοντας εξαπολύσει ευθείες βολές στις επιλογές και την κατεύθυνση που επιλέγει ο Μητσοτάκης. Εμφανιζόμενος ως ο βασικός εκφραστής των θεμελιωδών αρχών της ΝΔ και της πατριωτικής Δεξιάς, έβαλε στο στόχαστρο τη στρατηγική προσήλωσης του Μητσοτάκη στο κεντρώο ακροατήριο. «Είστε σίγουροι ότι θέλετε να μιμηθούμε όλα όσα ψηφίζουν κάποιες χώρες της Δύσης; Ανήκω στη Δύση δεν σημαίνει ότι μαϊμουδίζω κάθε συρμό, κάθε μόδα που μας έρχεται» σημείωσε.
Συντήρηση – οπισθοδρόμηση
Ώρες πριν είχε επικαλεστεί το «ανήκομεν εις την Δύσιν» ο Μητσοτάκης, υπενθυμίζοντας την ιδρυτική διακήρυξη της ΝΔ, η οποία καλεί «να συντηρούμε από την παράδοση όσα είναι χρήσιμα». Και υποστήριξε ότι συντήρηση αξιών δεν σημαίνει οπισθοδρόμηση. Εξάλλου είναι σαφές ότι ο πρωθυπουργός επιχείρηση λεπτές ισορροπίες με μηνύματα τόσο προς το συντηρητικό ακροατήριο όσο και στο φιλελεύθερο κομμάτι, ορίζοντας τη ΝΔ ως «αληθινά προοδευτική» παράταξη και τη μεγάλη κεντροδεξιά που προχωρά μεταρρυθμίσεις για την άρση διακρίσεων.
Δεν είναι τυχαίο ότι έσπευσε να απευθυνθεί – εν αναμονή και της παρέμβασης του μεσσήνιου πολιτικού – ειδικότερα σε όσους ανησυχούν «από το δικό μας χώρο» για τον πυρήνα της ιδεολογίας της ΝΔ. «Η λύση δεν βρίσκεται στην τυφλή άρνηση καταστάσεων και πραγματικότητας, όσο στην άρση των αρνητικών επιπτώσεων που τη συνοδεύουν» είπε.
Επόμενη στάση το συνέδριο
Η επόμενη… στάση για τη ΝΔ θα είναι σε λιγότερο από δύο μήνες καθώς στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου αναμένεται το κομματικό συνέδριο. Θα είναι μάλιστα επετειακό καθώς η παράταξη συμπληρώνει 50 χρόνια από την ίδρυσή της, ενώ θα ακολουθήσει μια απαιτητική εκλογική διαδικασία. Οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου άλλωστε δεν έλειπαν από τα χθεσινά πηγαδάκια βουλευτών.
Για την ακρίβεια δεν έλειπαν οι συζητήσεις για το αν, πως και σε τι βαθμό η νομοθετική πρωτοβουλία για τα ομόφυλα ζευγάρια μπορεί να κοστίσει στην παράταξη, απομακρύνοντας κόσμο της παραδοσιακής βάσης της. Χαρακτηριστικά είναι τα «πυρά» του Σαμαρά – απόψεις που βρίσκουν απήχηση σε ένα μέρος της ΚΟ της ΝΔ – για το Κέντρο, τον φιλελευθερισμό, τον εκσυγχρονισμό. «Δεν είναι “Κέντρο” η ανατροπή της οικογένειας (…) Δεν είναι “φιλελευθερισμός” να δίνονται παιδιά προς τεκνοθεσία σε… “κοινόβια” (…) Δεν είναι “προοδευτισμός” οι πολυγονείκές οικογένειες (…) Δεν είναι “μεταρρύθμιση” η προσχώρηση στην κουλτούρα της αποδόμησης των πάντων, στο woke culture».
Αντεγκλήσεις ΝΔ – ΠΑΣΟΚ
Στο μεταξύ στον απόηχο της ψηφοφορίας άρχισαν οι αντεγκλήσεις μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με το Μαξίμου να μην σχολιάζει ούτε την παρέμβαση Σαμαρά ούτε τις διαφοροποιήσεις 51 βουλευτών της ΝΔ. «Από τη ΝΔ ψήφισε το 68% και από το ΠΑΣΟΚ το 66%» έλεγαν γαλάζια στελέχη μετά το τέλος της ψηφοφορίας, «καρφώνοντας» την Χαρ. Τρικούπη «που διεκδικεί τα πρωτεία στο μεταρρυθμιστικό κέντρο» ότι είχε μικρότερο ποσοστό στα «ναι» από την κυβερνώσα παράταξη.
Κύκλοι του ΠΑΣΟΚ δεν άφησαν ασχολίαστες τις επιθέσεις, σημειώνοντας ότι πρόκειται για «ανεδαφικές αριθμητικές συγκρίσεις» και για «πολιτικά άστοχη» κίνηση. «Είναι χαρακτηριστικά ότι 20 βουλευτές της ΝΔ καταψήφισαν με πρώτο τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος παρουσίασε διακριτή πλατφόρμα, 31 απείχαν και ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης χαρακτήρισε το κυβερνητικό νομοσχέδιο αντισυνταγματικό». Από το ΠΑΣΟΚ τονίζουν ότι «η μεγάλη θεσμική αλλαγή δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη θετική ψήφο του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης».
Ποιοι διαφοροποιήθηκαν
Και πράγματα τα γαλάζια «ναι» ήταν 107. Κατά τ’ άλλα, 20 βουλευτές είπαν καθαρό «όχι» και άλλοι 31 διαφοροποιήθηκαν δια της αποχής. «Όχι» είπαν, εκτός από τον Σαμάρα, οι εξής: Χαράλαμπος Αθανασίου, Φωτεινή Αραμπατζή, Βασίλης Γιόγιακας, Στέφανος Γκίκας, Κώστας Γκιουλέκας, Θανάσης Δαβάκης, Αναστάσιος Δημοσχάκης, Κώστας Καραγκούνης, Άννα Καραμανλή, Θεόδωρος Καράογλου, Ανδρέας Κατσανιώτης, Δημήτρης Κυριαζίδης, Θεόφιλος Λεονταρίδης, Φώντας Μπαραλιάκος, Γιάννης Πασχαλίδης, Μάριος Σαλμάς, Ευριπίδης Στυλιανίδης, Μάξιμος Χαρακόπουλος, Μίλτος Χρυσομάλλης.
Τον δρόμο της αποχής επέλεξαν οι: Διονύσης Ακτύπης, Γιάννης Ανδριανός, Λάκης Βασιλειάδης, Κώστας Βλάσης, Γιώργος Βλάχος, Μάκης Βορίδης, Γιώργος Γεωργαντάς, Γιάννης Γιάτσιος, Ανδρέας Ζαμπίλης, Θανάσης Καββαδάς, Γιάννης Καλλιάνος, Δημήτρης Καλογερόπουλος, Μάρκος Καφούρος , Σταύρος Κελέτσης, Μαρία Κεφάλα, Μάνος Κονσόλας, Γιώργος Κοτρωνιάς, Δημήτρης Κούβελας, Σπύρος Κουλκουδίνας, Γιάννης Λαμπρόπουλος, Περικλής Μαντάς, Νότης Μηταράκης, Κατερίνα Μονογυού, Γιάννης Μπούγας, Χρήστος Μπουκώρος, Γιάννης Οικονόμου, Γιώργος Παπασωτηρίου, Στέλιος Πέτσας, Θάνος Πλεύρης, Χριστόδουλος Στεφανάδης, Άγγελος Συρίγος.
